Ομάδα ATC: A05A Θεραπεία παθήσεων της χολής

Το εξωγενές χηνοδεοξυχολικό οξύ (chenodeoxycholic acid) χρησιμοποιείται ως θεραπεία υποκατάστασης για την αποκατάσταση της αναδραστικής αναστολής που έχει χαθεί λόγω της ανεπάρκειας/απουσίας ενδογενούς χηνοδεοξυχολικού οξέος. Στην CTX, η ανεπάρκεια του χηνοδεοξυχολικού οξέος, προκαλεί έλλειψη ανάδρασης της χοληστερόλης 7α υδροξυλάσης (CYP7A1) και της HMG CoA αναγωγάσης προκαλώντας αυξημένη παραγωγή άτυπων χολικών οξέων, χολικών αλκοολών και χολεστανόλης που οδηγούν σε παθολογικές συνέπειες της κατάστασης.

Το χολικό οξύ (cholic acid) αποτελεί ένα πρωτογενές χολικό οξύ στον άνθρωπο. Σε ασθενείς με ενδογενή έλλειψη οξειδοαναγωγάσης στεροειδούς 3β−υδροξυ−Δ⁵−C₂₇ και έλλειψη αναγωγάσης Δ⁴−3−οξο−στεροειδούς−5β, η βιοσύνθεση πρωτογενών χολικών οξέων είναι μειωμένη ή ανύπαρκτη. Το σκεπτικό της θεραπείας συνίσταται στην αποκατάσταση της ροής της χολής η οποία εξαρτάται από το χολικό οξύ και, κατ' επέκταση, επιτρέπει την αποκατάσταση της χολικής απέκκρισης και αποβολής των τοξικών μεταβολιτών· στην αναστολή της παραγωγής τοξικών μεταβολιτών χολικού οξέος με την αρνητική ανάδραση της 7α-υδροξυλάσης της χοληστερόλης, η οποία αποτελεί το ένζυμο περιορισμού του ρυθμού σύνθεσης χολικού οξέος και, τέλος, στη βελτίωση της διατροφής του ασθενή μέσω διόρθωσης της δυσαπορρόφησης του λίπους και των λιποδιαλυτών βιταμινών από το έντερο.

Η μαραλιξιμπάτη είναι ένας ελάχιστα απορροφούμενος, αναστρέψιμος, ισχυρός, εκλεκτικός αναστολέας του ειλεϊκού μεταφορέα χολικών οξέων (IBAT). Η μαραλιξιμπάτη δρα τοπικά στον περιφερικό ειλεό για να μειώσει την επαναπρόσληψη των χολικών οξέων και να αυξήσει την κάθαρση των χολικών οξέων μέσω του παχέος εντέρου, μειώνοντας τη συγκέντρωση των χολικών οξέων στον ορό.

Το ομπετιχολικό οξύ είναι ένας επιλεκτικός και ισχυρός αγωνιστής για τον υποδοχέα Χ φαρνεσοειδών (FXR), έναν πυρηνικό υποδοχέα με υψηλά επίπεδα έκφρασης στο ήπαρ και στο έντερο. Η ενεργοποίηση του FXR μειώνει την ενδοκυτταρική συγκέντρωση των χολικών οξέων στα ηπατοκύτταρα, καταστέλλοντας την de novo σύνθεση από τη χοληστερόλη, καθώς και αυξάνοντας τη μεταφορά των χολικών οξέων εκτός των ηπατοκυττάρων.

Η οδεβιξιμπάτη είναι ένας αναστρέψιμος, ισχυρός, εκλεκτικός αναστολέας του μεταφορέα του ιλεατικού χολικού οξέος (IBAT). Η οδεβιξιμπάτη δρα τοπικά στον τελικό ειλεό για να μειώσει την επαναπρόσληψη των χολικών οξέων και να αυξήσει την κάθαρσή τους μέσω του παχέος εντέρου, μειώνοντας τη συγκέντρωση των χολικών οξέων στον ορό. Το εύρος της μείωσης των χολικών οξέων στον ορό δεν συσχετίζεται με τη συστημική φαρμακοκινητική.

Το ουρσοδεοξυχολικό οξύ (ursodeoxycholic acid) χρησιμοποιείται για τη διάλυση χοληστερινικών χολολίθων και τη συμπτωματική αντιμετώπιση χολοστατικών συνδρόμων.