Ομάδα ATC: D10A Παρασκευάσματα κατά της ακμής για τοπική χρήση

Η ανταπαλένη (adapalene) είναι ένα συνθετικό ρετινοειδές το οποίο έχει αποδειχθεί πως στους τύπους φλεγμονής in vivo και in vitro έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Μηχανικά, η ανταπαλένη ενώνεται όπως η τρετινοΐνη με συγκεκριμένους πυρηνικούς υποδοχείς ρετινοϊκού οξέος, αλλά αντίθετα από την τρετινοΐνη δεν ενώνεται με πρωτεΐνες οι οποίες ενώνονται με τους κυτταροπλασματικούς υποδοχείς. Η ανταπαλένη ενδείκνυται για την τοπική θεραπεία της κοινής ακμής του προσώπου, και του θώρακα.

Το εξαένυδρο χλωριούχο αλουμίνιο δρα τοπικά, στην κεράτινη στιβάδα και στον τελικό εκφορητικό πόρο, για την ανακούφιση από την υπεριδρωσία. Είναι όξινο και πιστεύεται ότι ενεργεί με τη διάχυση του στους ιδρωτοποιούς πόρους, όπου κατά την εξουδετέρωση του σχηματίζει ζελατινώδη υδροξείδια που εμποδίζουν τη ροή του ιδρώτα.

Το αζελαϊκό οξύ (azelaic acid) αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων της κεράτινης στιβάδας και επαναφέρει στο φυσιολογικό τις τελικές διαδικασίες διαφοροποίησης της επιδερμίδας, οι οποίες έχουν διαταραχθεί λόγω της ακμής. Επίσης, το αζελαϊκό οξύ επιφέρει σημαντική μείωση στη συγκέντρωση των Propionibacterium acnes, καθώς και μία σημαντική μείωση του κλάσματος των ελεύθερων λιπαρών οξέων στα λιπίδια της επιδερμίδας.

Το βενζοϊκό υπεροξείδιο είναι ήπιο κερατολυτικό με δράση κατά τη εκκριμάτων φαγεσώρων σε όλα τα στάδια της ανάπτυξής τους. Είναι ένας οξειδωτικός παράγοντας με βακτηριοκτόνο δραστικότητα κατά του Propionibacterium acnes, του οργανισμού που σχετίζεται με την κοινή ακμή. Επιπλέον, είναι σμηγματοστατικό, αναστέλλοντας την υπέρμετρη παραγωγή σμήγματος που σχετίζεται με την ακμή.

Η χλωραμφαινικόλη (chloramphenicol) είναι αντιβιοτικό ευρέος φάσματος με άριστη διεισδυτικότητα και παρουσιάζει βακτηριοστατική δράση κυρίως κατά των αρνητικών κατά Gram, των θετικών κατά Gram βακτηριδίων, των ρικετσιών και των μικροοργανισμών του τραχώματος (χλαμύδια) και άλλων. Η χλωραμφενικόλη εμφανίζεται να αναστέλλει την πρωτεϊνοσύνθεση παρεμποδίζοντας τη μεταφορά των αμινοξέων από το διαλυτό RNA στα ριβοσώματα.

Η κλινδαμυκίνη είναι μια ημισυνθετική πυρανοζαμίδη και λινκοζαμίδη. Η κλινδαμυκίνη δημιουργεί δεσμό με την υποομάδα 50S του βακτηριακού ριβοσώματος και αναστέλλει την πρωτεϊνική σύνθεση. Η κλινδαμυκίνη έχει κατά κύριο λόγο βακτηριοστατική δράση.

Η δεξαμεθαζόνη είναι ένα συνθετικό γλυκοκορτικοειδές με επταπλάσια αντιφλεγμονώδη δράση από την πρεδνιζολόνη. Όπως άλλα γλυκοκορτικοειδή, η δεξαμεθαζόνη έχει επίσης αντιαλλεργικές, αντιτοξικές, αντιπυρετικές και ανοσοκατασταλτικές ιδιότητες.

Η ερυθρομυκίνη είναι ένα αντιβιοτικό που ανήκει στις μακρολίδες και δρα αναστέλλοντας την πρωτεϊνοσύνθεση, συνδεόμενη με την υπομονάδα 50S των ριβοσωμάτων των βακτηρίων.

Κορτικοστεροειδή όπως η φθοριομεθολόνη (fluorometholone), αναστέλλουν τη φλεγμονώδη αντίδραση με τους προτρεπτικούς παράγοντες. Αναστέλλουν το οίδημα, την εναπόθεση ινώδους, τη διαστολή και τον πολλαπλασιασμό των τριχοειδών αγγείων, τη μετακίνηση των φαγοκυττάρων, τη φαγοκυτταρική δραστηριότητα, τον πολλαπλασιασμό των ινοβλαστών, την εναπόθεση κολλαγόνου, την ουλοποίηση και οτιδήποτε έχει σχέση με φλεγμονή.

Η ισοτρετινοΐνη (isotretinoin) είναι ένα στερεοϊσομερές του all-trans-ρετινοϊκού οξέος (τρετινοΐνη), παράγωγο της βιταμίνης Α και ανήκει στην κατηγορία των ρετινοειδών. Τα τελευταία χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία δερματικών παθήσεων.

Ο ακριβής μηχανισμός δράσης της ισοτρετινοΐνης δεν έχει ακόμη λεπτομερώς διευκρινισθεί, έχει όμως τεκμηριωθεί πως η παρατηρούμενη βελτίωση της κλινικής εικόνας της βαριάς ακμής συσχετίζεται με την καταστολή της δραστηριότητας των σμηγματογόνων αδένων και την ιστολογικώς εξακριβωμένη μείωση του μεγέθους των σμηγματογόνων αδένων. Περαιτέρω έχει τεκμηριωθεί η δερματική αντιφλεγμονώδης δράση της ισοτρετινοΐνης.

Η μεθυλπρεδνιζολόνη συνδέεται με ενδοκυττάριους κυτταροπλασματικούς υποδοχείς και στη συνέχεια το σύμπλοκο ορμόνης-υποδοχέα μεταφέρεται μέσα στον πυρήνα, όπου δρα ως παράγων μεταγραφής για την ενεργοποίηση ή την αδρανοποίηση γονιδίων, ανάλογα με τον ιστό.

Η μινοκυκλίνη (minocycline) αναστέλλει την κυτταρική ανάπτυξη, αναστέλλοντας την μετάφραση. Συγκεκριμένα, προσδένεται στην υποομάδα 30S του ριβοσώματος, αποτρέποντας την σύνδεση του tRNA στο σύμπλεγμα mRNA-ριβοσώματος.

Η ναδιφλοξασίνη (nadifloxacin) είναι μία συνθετική βακτηριοκτόνος κινολόνη με ευρέος φάσματος αντιβακτηριακή δράση. Η ναδιφλοξασίνη αναστέλλει το ένζυμο γυράση του DNA που εμπλέκεται στη σύνθεση του βακτηριακού DNA και τον πολλαπλασιασμό, αναστέλλοντας έτσι το βακτηριακό πολλαπλασιασμό.

Η σουλφακεταμίδη είναι ένας ανταγωνιστικός αναστολέας του βακτηριακού παρα-αμινοβενζοϊκό οξέος (ΡΑΒΑ), ενός ουσιαστικού συστατικού για την ανάπτυξη των βακτηρίων (σύμφωνα με τη Woods-Fildes θεωρίας).

Η τρετινοΐνη (tretinoin) ανήκει στους διαφοροποιητικούς παράγοντες που προκαλούν διαφοροποίηση και ωρίμανση των κυττάρων, κυρίως της κοκκιώδους σειράς. Επίσης η τρετινοΐνη διεγείρει τη μιτωτική δραστηριότητα των θυλακιωδών επιθηλιακών κυττάρων, προκαλώντας εξώθηση των φαγεσώρων.