Ομάδα ATC: D11AH Παράγοντες για θεραπεία ατοπικής δερματίτιδας, εξαιρουμένων των κορτικοστεροειδών

Η αμπροσιτινίμπη είναι ένας αναστολέας της κινάσης Janus (JAK) 1. Οι JAK είναι ενδοκυττάρια ένζυμα που διαβιβάζουν σήματα που προέρχονται από αλληλεπιδράσεις κυτταροκινών ή υποδοχέων αυξητικών παραγόντων στην κυτταρική μεμβράνη για να επηρεάσουν τις κυτταρικές διαδικασίες αιμοποίησης και λειτουργίας των ανοσιακών κυττάρων. Οι JAK φωσφορυλιώνουν και ενεργοποιούν τους μετατροπείς σήματος και ενεργοποιητές της μεταγραφής (Signal Transducers and Activators of Transcription, STAT), οι οποίοι ρυθμίζουν την ενδοκυττάρια δραστικότητα, συμπεριλαμβανομένης της έκφρασης των γονιδίων. Η αναστολή της JAK1 ρυθμίζει τις οδούς σηματοδότησης αποτρέποντας την φωσφορυλίωση και την ενεργοποίηση των STAT.

Η αλιτρετινοΐνη (alitretinoin) είναι μια φυσικώς παραγόμενη ενδογενής ορμόνη που σχετίζεται με τη βιταμίνη A, συνδέεται με όλους τους γνωστούς υποτύπους ενδοκυτταρικών υποδοχέων των ρετινοειδών (RARα, RARβ, RARγ, RXRα, RXRβ, RXRγ) και τους ενεργοποιεί. Η αποτελεσματικότητα της γέλης αλιτρετινοΐνης στη θεραπεία βλαβών από KS είναι δυνατό να σχετίζεται με την αποδεδειγμένη ικανότητα της αλιτρετινοΐνης να αναστέλλει την in vitro ανάπτυξη των κυττάρων του KS.

Η κρισαβορόλη είναι ένας αντιφλεγμονώδης αναστολέας της φωσφοδιεστεράσης-4 (PDE4) της βενζοξαβορόλης που καταστέλλει την έκκριση ορισμένων κυτταροκινών, όπως του παράγοντα νέκρωσης όγκων-άλφα (TNF-α), των ιντερλευκινών(IL-2, IL-4, IL-5) και της ιντερφερόνης γάμμα (IFNγ) και βελτιώνει τη λειτουργία του επιδερμικού φραγμού, όπως μετράται από τη διαδερμική απώλεια νερού (transepidermal water loss, TEWL). Η κρισαβορόλη ενδείκνυται για τη θεραπεία της ήπιας έως μέτριας ατοπικής δερματίτιδας σε ενήλικες και παιδιατρικούς ασθενείς.

Το χρωμογλυκικό οξύ (cromoglicic acid) δρα αναστέλλοντας την απελευθέρωση της ισταμίνης και διαφόρων μεσολαβητών της φλεγμονής προερχομένων από τις μεμβράνες, από τα μαστοκύτταρα.

Η δουπιλουμάμπη είναι ένα ανασυνδυασμένο ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα IgG4 που αναστέλλει τη σηματοδότηση μέσω της ιντερλευκίνης-4 και της ιντερλευκίνης-13. Η δουπιλουμάμπη αναστέλλει τη σηματοδότηση μέσω της IL-4 μέσω του υποδοχέα Τύπου I (IL-4Rα/γc) και τη σηματοδότηση μέσω των IL-4 και IL-13 μέσω του υποδοχέα Τύπου II (IL-4Rα/IL-13Rα). Οι IL-4 και IL-13 αποτελούν σημαντικούς παράγοντες της ανθρώπινης φλεγμονώδους νόσου τύπου 2, όπως η ατοπική δερματίτιδα, το άσθμα και η CRSwNP. Ο αποκλεισμός της οδού των IL-4/IL-13 με τη δουπιλουμάμπη σε ασθενείς μειώνει πολλούς από τους διαμεσολαβητές της φλεγμονής τύπου 2.

Η λεμπρικιζουμάμπη είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα ανοσοσφαιρίνης (IgG4) που δεσμεύεται με υψηλή συγγένεια στην ιντερλευκίνη (IL)‐13 και αναστέλλει επιλεκτικά τη σηματοδότηση της IL‐13 μέσω του ετεροδιμερούς του υποδοχέα άλφα της IL‐4 (IL‐4Rα)/του υποδοχέα άλφα 1 της IL-13 (IL‐13Rα1), αναστέλλοντας έτσι τις κατάντη επιδράσεις της IL‐13. Η αναστολή της σηματοδότησης της IL-13 αναμένεται να έχει ωφέλιμη επίδραση στις νόσους στις οποίες η IL-13 συμβάλλει σημαντικά στην παθογένεση της νόσου. Η λεμπρικιζουμάμπη δεν εμποδίζει τη δέσμευση της IL‐13 στον υποδοχέα άλφα 2 της IL‐13 (IL‐13Rα2 ή παραπλανητικός υποδοχέας), γεγονός που επιτρέπει την εσωτερίκευση της IL‐13 στο κύτταρο.

Το πιμεκρόλιμους (pimecrolimus) είναι μία μακρολίδη με ανοσοκατασταλτικές ιδιότητες. Καταστέλλει κυρίως την κυτταρική ανοσία και πολύ λιγότερο την χυμική.

Η ρουξολιτινίμπη είναι ένας εκλεκτικός αναστολέας των σχετιζόμενων με τις κινάσες Janus (JAK) JAK1 και JAK2 (τιμές IC₅₀ της τάξεως των 3,3 nM και 2,8 nM για τα ένζυμα JAK1 και JAK2 αντίστοιχα). Αυτές μεσολαβούν και επιτυγχάνουν τη σηματοδότηση ενός αριθμού κυτοκινών και αυξητικών παραγόντων οι οποίοι είναι σημαντικοί για την αιμοποίηση και την ανοσοποιητική λειτουργία. Η ρουξολιτινίμπη αναστέλλει την προκαλούμενη από την κυτοκίνη φωσφορυλίωση STAT3 στο ολικό αίμα υγιών ατόμων, ασθενών με MF και ασθενών με PV.

Η τακρόλιμους (tacrolimus) είναι ένας εξαιρετικά ισχυρός ανοσοκατασταλτικός παράγοντας. Συγκεκριμένα, η τακρόλιμους αναστέλλει τη δημιουργία κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων τα οποία κυρίως ευθύνονται για την απόρριψη μοσχεύματος. Η τακρόλιμους καταστέλλει την ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων και τον εξαρτώμενο από τα Τ-βοηθητικά κύτταρα πολλαπλασιασμό των Β-κυττάρων καθώς επίσης και τον σχηματισμό λεμφοκινών (όπως ιντερλευκινών-2, 3 και γιντερφερόνης) και την έκφραση του υποδοχέα της ιντερλευκίνης-2.

Η τραλοκινουμάμπη είναι ένα πλήρως ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα της IgG4, το οποίο δεσμεύεται ειδικά με την τύπου 2 κυτταροκίνη ιντερλευκίνη-13 (IL-13) και αναστέλλει την αλληλεπίδρασή της με τους υποδοχείς της IL-13. Η τραλοκινουμάμπη εξουδετερώνει τη βιολογική δράση της IL-13 αποκλείοντας την αλληλεπίδρασή της με το σύμπλεγμα υποδοχέων IL-13Rα1/IL-4Rα. Η IL-13 αποτελεί κύρια αιτία φλεγμονωδών νοσημάτων τύπου 2 στον άνθρωπο, όπως η ατοπική δερματίτιδα, και η αναστολή του μονοπατιού της IL-13 με την τραλοκινουμάμπη στους ασθενείς μειώνει πολλούς από τους μεσολαβητές της φλεγμονής τύπου 2.