Ομάδα ATC: J05AB Νουκλεοσίδια και νουκλεοτίδια εκτός των αναστολέων της ανάστροφης μεταγραφάσης

Η ασικλοβίρη (aciclovir) είναι ένας αντι-ιικός παράγοντας με δράση κατά του ιού του απλού έρπητα και του ιού ανεμοβλογιάς-ζωστήρα. Η ασικλοβίρη αναστέλλει το ένζυμο DNA πολυμεράση του ιού, αποτρέποντας τον περαιτέρω πολλαπλασιασμό του.

Η βριβουδίνη (brivudine) είναι ένα από τα πλέον δραστικά ανάλογα νουκλεοζιδίων που αναστέλλει τον αναδιπλασιασμό του ιού του έρπητα ζωστήρα (VZV). Σε μολυσμένα με ιούς κύτταρα, η βριβουδίνη υφίσταται συνεχείς φωσφορυλυώσεις καταλήγοντας σε brivudin-triphosphate το οποίο είναι υπεύθυνο για την αναστολή του αναδιπλασιασμού του ιού.

Η σιδοφοβίρη (cidofovir) καταστέλλει τον αναδιπλασιασμό του HCMV με επιλεκτική αναστολή της σύνθεσης του DNA του ιού. Βιοχημικά στοιχεία υποστηρίζουν την επιλεκτική αναστολή των DNA πολυμερασών των HSV-1, HSV-2 και HCMV από τη διφωσφορική σιδοφοβίρη, δραστικό ενδοκυττάριο μεταβολίτη της σιδοφοβίρης.

Η φαμσικλοβίρη (famciclovir) είναι η από του στόματος μορφή της πενσικλοβίρης. Η φαμσικλοβίρη μετατρέπεται ταχέως in vivo σε penciclovir, το οποίο αποδεδειγμένα εμφανίζει in vitro δραστικότητα έναντι των ιών του απλού έρπητα (τύπου 1 και 2), του ιού της ανεμεβλογιάς-ζωστήρος, του ιού του Epstein-Barr και του κυτταρομεγαλοϊού.

Η γκανσικλοβίρη (ganciclovir), 9-[(1,3-dihydroxy-2-propoxy)methyl]guanine ή DHPG, είναι ένα συνθετικό ανάλογο νουκλεοτιδίου της γουανίνης που αναστέλλει τον αναδιπλασιασμό των ανθρωπίνων ιών της ομάδας του έρπητα (Herpes) in vitro και in vivo. Ενδείκνυται για τη θεραπεία απειλητικών για τη ζωή ή την όραση λοιμώξεων από τον κυτταρομεγαλοϊό (CMV) σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.

Η μολνουπιραβίρη (molnupiravir) ενδείκνυται για τη θεραπεία της ήπιας έως μέτριας βαρύτητας της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19) σε ενήλικες με θετικό διαγνωστικό τεστ SARS-COV-2 και που έχουν τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη σοβαρής ασθένειας. Η μολνουπιραβίρη είναι ένα προφάρμακο που μεταβολίζεται στο ανάλογο ριβονουκλεοσιδίου Ν-υδροξυκυτιδίνη (NHC) το οποίο κατανέμεται στα κύτταρα όπου φωσφορυλιώνεται για να σχηματίσει το φαρμακολογικά ενεργό τριφωσφορικό ριβονουκλεοτίδιο (NHC-TP).

Η πενσικλοβίρη (penciclovir) έχει δραστικότητα κατά των ιών του απλού έρπητα (τύπου 1 και 2) και του ιού της ανεμεβλογιάς-ζωστήρα. Η τριφωσφορική πενσικλοβίρη παραμένει στα μολυσμένα κύτταρα περισσότερο από 12 ώρες, όπου αναστέλλει την αντιγραφή του DNA του ιού. Ο χρόνος ημιζωής της πενσικλοβίρης είναι 9, 10 και 20 ώρες σε κύτταρα που έχουν προσβληθεί από τον ιό της ανεμοβλογιάς-ζωστήρα, τον ιό του απλού έρπητα τύπου 1 και τον ιό του απλού έρπητα τύπου 2, αντίστοιχα.

Η βαλακυκλοβίρη (valaciclovir) είναι ένας αντι-ιικός παράγοντας, για αντιμετώπιση των οξειών λοιμώξεων του έρπητα ζωστήρα και των λοιμώξεων του ιού του απλού έρπητα και ελαττώνει το χρονικό διάστημα σχηματισμού νέων βλαβών. H βαλασικλοβίρη είναι προφάρμακο της ακυκλοβίρης και μετατρέπεται ταχέως μετά τη χορήγησή της στον άνθρωπο σε ακυκλοβίρη.

Η βαλγκανσικλοβίρη (valganciclovir) είναι ένας L-βαλυλεστέρας (προφάρμακο) της γκανσικλοβίρης. Η γκανσικλοβίρη είναι ένα συνθετικό ανάλογο της 2'-δεοξυγουανοσίνης και αναστέλλει την αναπαραγωγή των ερπητοϊών in vitro και in vivo.