Αλληλεπιδράσεις
Η δραστική ουσία Ασικλοβίρη εμφανίζει αλληλεπίδραση στις παρακάτω περιπτώσεις:
Ιντερφερόνη
Η ταυτόχρονη χορήγηση ακικλοβίρης με ιντερφερόνη μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα αμοιβαία ενίσχυση της δράσης τους.
Κυκλοσπορίμη, τακρόλιμους
Προσοχή επίσης χρειάζεται (έλεγχος των μεταβολών στη νεφρική λειτουργία) όταν χορηγείται ενδοφλέβια ακικλοβίρη με φάρμακα που επηρεάζουν άλλες φάσεις της νεφρικής φυσιολογίας (π.χ. cyclosporin, tacrolimus).
Τακρόλιμους
Λίθιο
Εάν συγχορηγείται ταυτόχρονα λίθιο με υψηλή δόση ενδοφλέβιας ακικλοβίρης, η συγκέντρωση λιθίου στον ορό πρέπει να παρακολουθείται στενά λόγω κινδύνου τοξικότητας από λίθιο.
Προβενεσίδη και σιμετιδίνη
Η προβενεσίδη και η σιμετιδίνη αυξάνουν την επιφάνεια κάτω από την καμπύλη συγκεντρώσεων στο πλάσμα της ακικλοβίρης μέσω αυτού του μηχανισμού και μειώνουν την νεφρική απέκκριση της ακικλοβίρης. Πάντως δεν χρειάζεται ρύθμιση της δοσολογίας καθώς η ακικλοβίρη έχει μεγάλο θεραπευτικό δείκτη.
Σιμετιδίνη
Θεοφυλλίνη
Μία πειραματική μελέτη σε πέντε άρρενες υποδεικνύει ότι η συγχορήγηση με ακικλοβίρη αυξάνει την AUC της συνολικά χορηγούμενης θεοφυλλίνης κατά 50% περίπου. Συνιστάται η μέτρηση των συγκεντρώσεων στο πλάσμα κατά τη διάρκεια συγχορήγησης με ακικλοβίρη.
Ζιδοβουδίνη
Η ταυτόχρονη χορήγηση ζιδοβουδίνης και ακικλοβίρης μπορεί να προκαλέσει λήθαργο, νευρίτιδα, σπασμούς.
Αιμοκάθαρση
Για τους ασθενείς που χρειάζονται αιμοκάθαρση, η μέση ημίσεια ζωή της ακικλοβίρης στο πλάσμα κατά την αιμοκάθαρση είναι περίπου 5 ώρες. Αυτό οδηγεί σε μια μείωση 60% των συγκεντρώσεων της στο πλάσμα μετά από 6-ωρών περίοδο αιμοκάθαρσης. Συνεπώς, το χρονοδιάγραμμα δοσολογίας θα πρέπει να ρυθμίζεται έτσι ώστε μία επιπλέον δόση να χορηγείται στον ασθενή μετά από κάθε αιμοκάθαρση.
Νεφρική δυσλειτουργία
Σε ασθενείς που παρουσιάζουν διαταραχή της νεφρικής λειτουργίας, η ακυκλοβίρη για ενδοφλέβια έγχυση πρέπει να χορηγείται με προσοχή. Στις περιπτώσεις αυτές, συνιστώνται οι ακόλουθες αναπροσαρμογές της δοσολογίας, ενώ θα πρέπει να διατηρείται επαρκής ενυδάτωση.
Η αναπροσαρμογή της δοσολογίας για ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία βασίζεται στην κάθαρση κρεατινίνης, σε μονάδες mL/min για τους ενήλικες και εφήβους και σε μονάδες ml/min/1.73m² για βρέφη και παιδιά κάτω των 13 ετών.
Αναπροσαρμογή της δοσολογίας για ενδοφλέβια ακικλοβίρη, σε νεογνά βρέφη και παιδιά με νεφρική ανεπάρκεια για τη θεραπεία των λοιμώξεων από τον ιό του απλού έρπητα:
| Κάθαρση κρεατινίνης | Δοσολογία |
|---|---|
| 25-50ml/min/1.73m² | Συνιστώμενη δόση 250 ή 500mg/m² επιφανείας σώματος ή 20mg/kg σωματικού βάρους) κάθε 12 ώρες |
| 10-25ml/min/1.73m² | Συνιστώμενη δόση 250 ή 500mg/m² επιφανείας σώματος ή 20mg/kg σωματικού βάρους) κάθε 24 ώρες |
| 0 (ανουρία)-10ml/min/1.73m² | Η συνιστώμενη δόση (250 ή 500mg/m² επιφανείας σώματος ή 20mg/kg σωματικού βάρους) πρέπει να υποδιπλασιάζεται και να χορηγείται κάθε 24 ώρες. |
| Ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση | Για ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση η παραπάνω συνιστώμενη δόση (250 ή 500 mg/m² επιφανείας σώματος ή 20mg/kg σωματικού βάρους) πρέπει να υποδιπλασιάζεται και να χορηγείται κάθε 24 ώρες και μετά από την αιμοκάθαρση. |
Νεφρική ανεπάρκεια
Από του στόματος χορήγηση
Σε βαριά νεφρική βλάβη (κάθαρση κρεατινίνης μικρότερη από 10ml/λεπτό), για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων από απλό έρπητα, η δόση της ακικλοβίρης αναπροσαρμόζεται σε 200mg δύο φορές την ημέρα περίπου κάθε 12 ώρες. Για τους ασθενείς σε αιμοδιύλιση χρειάζεται επιπρόσθετη δόση μετά τη διύλιση.
Η αντίστοιχη αναπροσαρμογή για τη θεραπεία των λοιμώξεων από έρπητα ζωστήρα είναι 800mg ασικλοβίρης δύο φορές την ημέρα κατά διαστήματα 12 ωρών σε βαριά νεφρική βλάβη (κάθαρση κρεατινίνης λιγότερο από 10ml/λεπτό), και 800mg ασικλοβίρης τρείς φορές την ημέρα κατά διαστήματα έξι έως οκτώ ωρών σε μέτρια νεφρική ανεπάρκεια (κάθαρση κρεατινίνης της τάξεως των 10-25ml/λεπτό).
Ενδοφλέβια χορήγηση
Σε ασθενείς που παρουσιάζουν διαταραχή της νεφρικής λειτουργίας, η ακυκλοβίρη πρέπει να χορηγείται με προσοχή. Στις περιπτώσεις αυτές, συνιστώνται οι ακόλουθες αναπροσαρμογές της δοσολογίας, ενώ θα πρέπει να διατηρείται επαρκής ενυδάτωση.
Η αναπροσαρμογή της δοσολογίας για ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία βασίζεται στην κάθαρση κρεατινίνης, σε μονάδες mL/min για τους ενήλικες και εφήβους και σε μονάδες ml/min/1.73m² για βρέφη και παιδιά κάτω των 13 ετών.
Αναπροσαρμογή της δοσολογίας για ενδοφλέβια ακικλοβίρη, σε ενήλικες και εφήβους με νεφρική ανεπάρκεια για τη θεραπεία των λοιμώξεων από τον ιό του απλού έρπητα:
| Κάθαρση κρεατινίνης | Δοσολογία |
|---|---|
| 25-50ml/min | Συνιστώμενη δόση 5 ή 10mg/kg σωματικού βάρους κάθε 12 ώρες |
| 10-25ml/min | Συνιστώμενη δόση 5 ή 10mg/kg σωματικού βάρους κάθε 24 ώρες |
| 0 (ανουρία)-10ml/min | Η συνιστώμενη δόση (5 ή 10mg/kg σωματικού βάρους) πρέπει να υποδιπλασιάζεται και να χορηγείται κάθε 24 ώρες. |
| Ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση | Για ασθενείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση η παραπάνω συνιστώμενη δόση (5 ή 10 mg/kg) πρέπει να υποδιπλασιάζεται και να χορηγείται κάθε 24 ώρες και μετά από την αιμοκάθαρση. |
Κύηση
Η χρήση ακικλοβίρης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης πρέπει να εξετάζεται μόνο εάν τα δυνητικά οφέλη αντισταθμίζουν την πιθανότητα αγνώστων κινδύνων.
Η καταγραφή περιστατικών χρήσης του φαρμάκου σε εγκύους μετά την κυκλοφορία της ακικλοβίρης προσέφερε στοιχεία για την έκθεση εγκύων γυναικών σε όλες τις φαρμακοτεχνικές μορφές. Τα στοιχεία αυτά δεν δείχνουν αύξηση στον αριθμό ελαττωματικών γεννήσεων μεταξύ ασθενών που έλαβαν ακικλοβίρη συγκριτικά με τον γενικό πληθυσμό και οποιεσδήποτε ελαττωματικές γεννήσεις δεν χαρακτηρίζονται από κάποια μοναδικότητα ή συγκεκριμένη μορφή που να υποδεικνύει μία κοινή αιτία. Η συστηματική χορήγηση ακικλοβίρης σε διεθνώς αποδεκτές συνήθεις δοκιμασίες δεν προκάλεσε εμβρυοτοξικά ή τερατογόνα αποτελέσματα σε κουνέλια ή αρουραίους. Σε μη συνήθεις δοκιμασίες σε αρουραίους, παρατηρήθηκαν εμβρυικές ανωμαλίες, αλλά μόνο μετά από τόσο υψηλές υποδόριες δόσεις που προκάλεσαν τοξικότητα στη μητέρα Η κλινική σημασία αυτών των ευρημάτων είναι αβέβαιη.
Χρήση κατά την εγκυμοσύνη
Αυστραλία - Κατηγορία εγκυμοσύνης B3 - Φάρμακα που έχουν ληφθεί μόνο από περιορισμένο αριθμό εγκύων γυναικών και γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία, χωρίς αύξηση της συχνότητας δυσπλασίας ή άλλων άμεσων ή έμμεσων επιβλαβών επιπτώσεων στο ανθρώπινο έμβρυο. Μελέτες σε ζώα έχουν καταδείξει αυξημένη εμφάνιση εμβρυϊκής βλάβης, η σημασία της οποίας θεωρείται αβέβαιη στον άνθρωπο.
Η.Π.Α. - Κατηγορία εγκυμοσύνης B - Μελέτες αναπαραγωγής σε ζώα δεν κατέδειξαν κίνδυνο για το έμβρυο και δεν υπάρχουν επαρκείς και καλά ελεγχόμενες μελέτες σε έγκυες γυναίκες.
Γαλουχία
Μετά από του στόματος χορήγηση 200 mg ακικλοβίρης πέντε φορές την ημέρα ανιχνεύτηκε ακικλοβίρη στο μητρικό γάλα, σε συγκεντρώσεις από 0,6 έως 4,1 φορές των αντίστοιχων επιπέδων στο πλάσμα. Τα επίπεδα αυτά δυνητικά θα εκθέσουν τα θηλάζοντα βρέφη σε δόσεις ακικλοβίρης έως 0,3 mg/kg/ημερησίως. Επομένως απαιτείται προσοχή εάν η ακικλοβίρη χορηγείται σε γυναίκες που θηλάζουν.
Καρκινογένεση, μεταλλάξεις, στείρωση
Μεταλλαξιογόνος δράση
Τα αποτελέσματα μεγάλης σειράς δοκιμασιών μεταλλαξιογένεσης in vitro και in vivo δείxνουν ότι η ακικλοβίρη δεν δημιουργεί γενετικό κίνδυνο για τον άνθρωπο.
Καρικογέννεση
Η ακικλοβίρη δεν βρέθηκε να είναι καρκινογόνος σε μακροxρόνιες μελέτες στον αρουραίο και στον ποντικό.
Γονιμότητα
Ως επί το πλείστον αναστρέψιμες ανεπιθύμητες ενέργειες στη σπερματογένεση, σε συνδυασμό με γενική τοξικότητα σε αρουραίους και σκύλους έxουν ανακοινωθεί μόνο σε δόσεις ακικλοβίρης που υπερβαίνουν κατά πολύ τις θεραπευτικές. Μελέτες σε δύο γενεές ποντικών δεν αποκάλυψαν επίδραση της ακικλοβίρης στη γονιμότητα.
Ικανότητα οδήγησης και χειρισμός μηχανημάτων
Η κλινική κατάσταση του ασθενή και το προφίλ των ανεπιθύμητων ενεργειών της ακικλοβίρης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν εξετάζεται η ικανότητα του ασθενή να οδηγεί ή να χειρίζεται μηχανές. Δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες για να ερευνήσουν τη δράση της ακικλοβίρης στην ικανότητα οδήγησης ή χειρισμού μηχανών. Επί πλέον μία επιβλαβής δράση σε τέτοιες δραστηριότητες δεν μπορεί να προβλεφθεί από την φαρμακολογία της δραστικής ουσίας.